بررسی کارایی ژئولیت‌های طبیعی کلینو پتیلولیت در حذف فلزات سنگین سرب،کادمیوم و کبالت در بخش‌های غربی آبخوان ورامین

آب‌های زیرزمینی در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران  دارای اهمیت زیادی است و منبع مهم و قابل اطمینانی برای تأمین آب شیرین محسوب می‌شود.کیفیت منابع آب به دلیل عوامل مختلفی همچون ورود فاضلاب، کودهای شیمیایی و پساب‌های حاصل از فعالیت‌های صنعتی در معرض کاهش و تخریب قرار می‌گیرند. کیفیت آب زیرزمینی متأثر از شرایط زیست محیطی و هیدروژئولوژی حاکم بر آبخوان‌ها است. امروزه به دلیل فعالیت‌های فزاینده کشورها در عرصه‌های متنوع صنعتی، کشاورزی و فناوری، انسان‌ها بیشتر از گذشته در معرض آلاینده‌های فلزات سنگین قرار گرفته اند. فلزات سنگین مانند مس، سرب، روی، کادمیوم و نیکل از شایع‌ترین آلاینده‌های موجود در پساب‌های صنعتی است. پساب‌های حاصل از فعالیت صنایع متنوع از جمله الکترونیک، آبکاری فلزات و عملیات‌های متالوژیکی، صنایع باتری سازی، رنگ و پالایش نفت، سالانه حجم زیادی از یون‌های فلزات سنگین را وارد طبیعت می‌کند. حتی مقادیر کم این فلزات می‌تواند برای انسان و محیط زیست سمی باشد. این مواد توسط اندام‌های موجودات زنده جذب و خطری جدی برای آن ها محسوب می‌شود. روش‌های حذف و تصفیه فلزات سنگین از آب و پساب عبارتنداز رسوبگذاری، اکسیداسیون شیمیایی و احیاء، تبادل یونی، جذب ، انعقاد و لخته شدن و فیلتراسیون غشایی(فیلتراسیون با درجه بالا، اسمز معکوس، نانوفیلتراسیون و الکترودیالیز) می باشد. استفاده از زئولیت‌های طبیعی به عنوان مبدل‌های یونی و مواد جاذب روشی نسبتاً ارزان و بسیار مؤثر برای تصفیه فاضلاب است. بسیاری از مطالعات علمی، زئولیت‌های طبیعی را به دلیل وجود ذخایر گسترده، بهره‌برداری ساده و کاربردهای گسترده محیطی مورد بررسی قرار می‌دهند. منطقه ورامین، که در جنوب شرق استان تهران واقع شده، منطقه‌ای با فعالیت شدید کشاورزی و صنعتی است. در این بخش آب مورد نیاز آبیاری اراضی کشاورزی به طور عمده از آب زیرزمینی و فاضلاب تصفیه شده جنوب تهران تأمین می‌شود. به منظور مقابله با کمبود آب و کاهش تاثیر بر آب زیرزمینی، استفاده مجدد از فاضلاب‌های تصفیه شده به عنوان یک منبع جایگزین برای مصارف کشاورزی انتخاب گردیده است. استفاده بیش از حد از منابع آب، خشکسالی‌های اخیر و آلودگی ناشی از فلزات سنگین، چالش‌های عمده‌ای برای سازگاری بین تداوم فعالیت فعلی و حفاظت آب‌های زیرزمینی ایجاد می‌کند. بنابر این با توجه به اهمیت منابع آب زیرزمینی و گستردگی آبخوان، جلوگیری از آلودگی منابع آب زیرزمینی برای کاهش مخاطرات ناشی از آلودگی و اعمال هزینه‌های آتی جهت حذف فلزات سنگین بسیار ضروری است، زیرا انتشار آلودگی باعث محدودیت کاربرد آب می‌شود و محیط زیست را با تهدید جدی مواجه می‌سازد. هدف اصلی این تحقیق، ارزیابی حذف و یا کاهش میزان فلزات سنگین سرب، کادمیوم وکبالت موجود در آب‌های زیرزمینی منطقه با استفاده از کلینوپتیلولیت طبیعی در مقیاس آزمایشگاهی (روش پیوسته و ناپیوسته) و همچنین تعیین نقش ویژگی‌های خاک ناحیه غیر اشباع در حذف فلزات سنگین می‌باشد.